“Fikrimcə, ABŞ Prezidenti Cozef Bayden Ukraynaya gələcək". Bunu Ukraynanın dövlət başçısı Volodimir Zelenski CNN-ə müsahibəsində deyib.“ABŞ liderinin səfəri təhlükəsizlik şəraitindən asılıdır. Bu, əlbəttə, onun qərarıdır. Amma hesab edirəm ki, o, Rusiyanın törətdiyi vəhşilikləri öz gözləri ilə görmək üçün Ukraynaya gələcək”, - V.Zelenski söyləyib.
O, həmçinin fransalı həmkarı Emmanuel Makronu Kiyevə dəvət edib: “Mən Rusiyanın törətdiyi vəhşilikləri şəxsən görmək üçün onu Ukraynaya dəvət edirəm. Bu səfər Fransa Prezidentinin Ukrayna xalqının soyqırımı ilə bağlı mövqeyini dəyişəcək”.
V.Zelenskinin fikrincə, E.Makron Rusiya ilə dialoq üçün bəzi addımlar atmaq istəyir.
Qeyd edək ki, aprelin 14-də C.Bayden Kiyevə gəlməyə hazır olduğunu bildirmişdi. Lakin sonradan Ağ Ev ABŞ liderinin Ukraynaya səfərinin hələ planlaşdırılmadığını açıqladı.
Bir müddət əvvəl Fransa Prezidenti Ukraynada baş verənləri soyqırımı kimi qiymətləndirsə də, sonradan bu fikirlərindən imtina etmişdi. Davam edən müharibə fonunda əksər Qərb dövlətlərinin Rusiyaya qarşı koalisiya yaratdıqları artıq danılmaz fakta çevrilib. İndi Kremli çökdürməkdən ötrü Qərb dünyası üçün münbit şərait yaranıb. Qərb liderləri artıq tərəf tutduqlarını deməkdən də çəkinmirlər. Əksinə, bir çox hallarda Rusiyaya açıq-aydın hədə-qorxu gəlirlər. Prezidentlər və digər rəsmi şəxslər bildirirlər ki, bu müharibə Moskvanın məğlubiyyəti ilə başa çatmalıdır. Bu mənada rəsmi Kiyevə müxtəlif istiqamətlərdə dəstəklər davam edir. Bir müddət əvvəl Böyük Britaniyanın Baş naziri Boris Consonun Ukraynaya səfəri də belə dəstəyin təzahürü idi. Zelenski ilə Consonun Kiyev küçələrində gəzməsi dünya mediasında ciddi müzakirə olundu, manşetlərə çıxarıldı. Beləliklə, Britaniya Ukraynanın yanında olduğunu bir daha bütün dünyaya, o cümlədən Rusiyaya nümayiş etdirdi. Bu, Moskvaya meydan oxumaq idi.
İndi isə digər dünya liderlərinin Ukraynaya səfəri gözlənilir. Makronun yaxın vaxtlarda Kiyevə gedəcəyi ağlabatan deyil. Çünki onun rusiyalı həmkarı ilə münasibətləri daha loyaldır. Daha ehtiyatlı davranır. Məsələn, "soyqırımı" ifadəsindən imtina etməsi bunun nümunəsidir. Görünür, Paris Moskva ilə "bütün körpüləri yandırmaq istəmir", hətta, ola bilsin, bəzi addımları atmağa çəkinir. Amma Makrondan fərqli olaraq Bayden daha açıq siyasət yeridir. Bəyanatları daha cəsarətlidir. Çox güman ki, qarşıdakı günlərdə ABŞ liderinin Kiyevə səfəri rəsmiləşəcək və o, yaxın gələcəkdə Ukraynada həmkarı ilə görüşəcək. Beləliklə, Bayden Zelenskinin özünün də dediyi kimi, baş vermiş faciələri əyani görəcək. Bundan sonra isə Rusiyaya təzyiq bir az da artacaq. Qərb, o cümlədən ABŞ Rusiyaya qarşı rəhmsizdir. Dediyimiz kimi, məqsəd birmənalı olaraq Kremli zəiflətməkdir. Bunun üçün isə hər vasitədən istifadə oluna bilər. Baydenin Ukraynaya ehtimal edilən səfərindən sonra Rusiyanın qarşısına çox ciddi şərtlər qoyula bilər. Beləliklə, nəinki rus qoşunlarının Ukraynadan çıxarılması, hətta Rusiyanın dünyadakı və regiondakı hegemonluğunu zəiflədə biləcək digər tələblərin də gündəmə gəlməsi istisna deyil.
Kənan Novruzov,
Beynəlxalq Münasibətlər və Diplomatiya Araşdırmaları Mərkəzinin eksperti
